Wildwateravontuur in de Tara-kloof

Raften op de Tara in Bosnie en Montenegro. Foto: Joyce van Belkom

Bosnië staat niet direct bekend als vakantiehotspot, maar om te raften is het een walhalla. Ook de beginner kan hier prima uit de voeten. Over kristalhelder water daal je in een rush af door de Tara-kloof, de grootste canyon van Europa. Liefst in het voorjaar als de rivier op z’n ruigst is.

Door Dieter van den Bergh

De Republika Srpska in Bosnië is niet de eerste plek waar je aan denkt bij ‘fijne vakantiebestemming’. En aan het stadje Foča, met z’n afschrikwekkende oorlogsverleden, al helemaal niet. Toch is het een ideale uitvalsbasis voor wie serieus wil gaan raften.
Om van de nare bijsmaak af te komen heeft Foča en omgeving volledig ingezet op raften, wildwatervaren, op de Tara, door de gelijknamige kloof, met z’n diepte tot 1300 meter en lengte van 78 kilometer de grootste canyon van Europa. Klinkt spannend, en dat is het ook, maar niettemin geschikt voor het hele gezin. Steeds meer buitenlandse toeristen reizen voor een wildwateravontuur naar de regio in de Dinarische Alpen.

Raften op de Tara in Bosnie en Montenegro. Foto: Joyce van Belkom

Net buiten Foča, dat door de Serviërs in de oorlog etnisch werd gezuiverd en omgedoopt tot Srbinje (‘Plaats van de Serven’), ligt Camp Drina, met z’n groene weiden, ‘soulfood’ en cosy bungalows een vredelievende plek. Het vakantieverblijf ligt aan de Drina-rivier en is een oase van rust vergeleken met de drukke raftkampementen bergopwaarts. Het was ooit de eerste geprivatiseerde camping van Bosnië-Herzegovina.
Camp Drina biedt verschillende raft-arrangementen aan. Wij, debutanten, kiezen voor de kortste route: 18 kilometer. Philip, de zoon van de campingbaas, is vandaag de doorgewinterde ´skipper’ van onze boot. Hij studeert in Sarajevo, maar in zijn vrije tijd werkt hij op de familiecamping. De rubber boten worden op de jeeps geladen, de gasten in duikschoenen en wetsuites gestoken. Die zullen we nodig hebben, zegt Philip, het water van de Tara is maar een paar graden.

Zipline over de Tara in Bosnie en Montenegro. Foto: Joyce van Belkom

Durmitor
Om 18 kilometer naar beneden te kunnen raften moeten we eerst naar een hoger punt stroomopwaarts in het ongerepte en magistrale Montenegrijnse natuurpark Durmitor, dat niet voor niets op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat.
Onze fourwheeldrive kronkelt over een smalle, deels onverharde weg de bergen in, behendig gaten in de weg en tegemoetkomend verkeer ontwijkend. We bevinden ons op ongetwijfeld de smalste en slechtste snelweg tussen twee Europese hoofdsteden: Sarajevo (Bosnië) en Podgorica (Montenegro). Geen van de twee Balkanlanden is vooralsnog van plan ook maar iets aan de weg te doen.
De grens tussen de landen ligt hoog, in de middle of nowhere: een smal bruggetje over de imposante Tara-kloof. Aan de grens blijken we niet de enigen, er staat een file van jeeps en busjes volgeladen met raftboten: Bosniërs en Montenegrijnen. Allemaal proberen ze voor te dringen, om als eerste bij het beste startpunt voor het raften te kunnen zijn, bij Brstanovica. “Het is weer oorlog”, grapt onze gids, “maar dan raftoorlog.” Een nieuwe weg aan de Bosnische kant is volgens hem in de maak en moet een einde aan de drukte en taferelen bij de grens maken.

Natuurpark Durmitor in Montenegro. Foto: Joyce van Belkom

Adrenalinekicks
Bij de rivier aan Montenegrijnse kant worden de boten afgekoppeld. Iedereen moet een zwemvest en whitewater-helm op. Er zijn volgens Philip teveel ongelukken gebeurd met ‘cowboys’ zonder helm. Als we ons aan de voorschriften houden, zegt hij, is er ´slechts´ vijftig procent kans dat we omslaan. “Don’t worry, just listen to me”, probeert hij z’n bootgasten gerust te stellen als we instappen en onze voeten vastklikken. Op zijn commando’s (go!go!go!) peddelen we over het turquoise, doorzichtige water van de Tara. Rechts van ons is Bosnië, links Montenegro, maar wij letten vooral op de rotsen die we moeten ontwijken om niet om te slaan of vast te komen zitten. In een rush varen we over de eerste rapid  -stroomversnelling. Nog tientallen zullen er volgen, één voor één adrenalinekicks. Als de skipper zijn bootgasten maant om even geen geluid te maken, merken we pas hoe adembenemend stil het is in de kloof. En hoe imponerend de natuur waar we doorheen varen. Bij het diepste stuk op het traject mogen we er even uit. Uit de boot, in het ijskoude water wel te verstaan. Wie wil kan ook een duik van de kliffen nemen en onder een grote waterval gaan staan. Wij willen wel, maar durven niet.
Onder het grensbruggetje in de middle of nowhere stappen we het water weer uit. Een ruige natuurervaring rijker, maar lichamelijk afgepeigerd.
Drie uur duurde de tocht. In het voorjaar – vanaf 1 mei mag er geraft worden – is dat anderhalf uur. De rivier is door al het smeltwater dan twee keer zo breed en snel. En ook twee keer zo gevaarlijk. In deze periode mogen jonge kinderen niet mee.
Raften als een old skool Balkanees kan hier ook nog, op een houten vlot, voor de échte durfal. En wie de hobbelige ‘snelweg’ terug wil vermijden, kan zich ook nog helemaal met de boot laten afzakken naar de Bosnische basis, Camp Drina, waar vers gevangen forel wacht en een forse fles pivo.

Raften op de Tara in Bosnie en Montenegro. Foto: Joyce van Belkom

Raften op de Tara in Bosnie en Montenegro. Foto: Joyce van Belkom

Hoe te reizen? Met de auto van Amsterdam naar Foča is zo’n 1800 kilometer, via Oostenrijk, Slovenië en Kroatië. Een andere mogelijkheid is vliegen naar Podgorica (160 km), Sarajevo (78 km) of Dubrovnik (165 km) en hier een auto of bus pakken. Een raft-arrangement (inclusief eten en drinken) kost ongeveer 45 euro pp.

Priesters bij het zwarte Meer in natuurpark Durmitor in Montenegro. Foto: Joyce van Belkom